Mục lục
Học lập trình bắt đầu từ đâu? Học lập trình như thế nào cho hiệu quả? Mình bắt gặp khá nhiều thắc mắc này trên các diễn đàn. Có lẽ nhiều bạn đang hoang mang và lo lắng không biết nên bắt đầu học lập trình như thế nào? Thì bài viết dưới đây, mình sẽ chia sẻ đến các bạn hướng bắt đầu học lập trình hiệu quả. Theo mình bạn không nên bỏ lỡ nếu muốn phát triển hơn trong ngành.
Tại sao nên học lập trình?
Lập trình là ngành khá hot và phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh công nghệ lên ngôi hiện nay. Ngoài việc có cơ hội việc làm cao, mức thu nhập ổn định, khá cao so với nhiều ngành khác. Thì còn một số lí do bạn không nên bỏ lỡ việc học lập trình:
- Lập trình thú vị: Sử dụng Lập trình, bạn có thể tạo trò chơi của riêng mình, trang blog / hồ sơ cá nhân, trang mạng xã hội như Facebook, công cụ tìm kiếm như Google hoặc nền tảng thương mại điện tử như Amazon
- Lập trình là xương sống của công nghệ: Những chương trình máy tính khổng lồ được viết bởi sự hợp tác của hàng ngàn lập trình viên lành nghề. Nếu bạn có sự nhạy bén trong kinh doanh, việc biết lập trình có thể giúp bạn tạo ra công ty công nghệ lớn tiếp theo.
Học lập trình nên bắt đầu từ đâu?
Việc học lập trình ban đầu sẽ gặp nhiều khó khăn, thử thách. Tuy nhiên, nếu bạn có sự tìm hiểu từ người đi trước, mình tin không có gì cản trở được. Khi thực hiện bất cứ thứ gì, tất nhiên chúng ta cần bắt đầu bằng việc dễ, ít chuyên môn trước. Vì thế, để học lập trình bạn nên đi từ cơ bản thông qua Front End cho tới Back End.
Lập trình Front End cơ bản
Đây là giai đoạn đầu vô cũng quan trọng. Do đó Lập trình viên cần những kiến thức căn bản về ngôn ngữ lập trình: HTML/CSS và JavaScript.
HTML, CSS
Đây là ngôn ngữ lập trình hiển thị của Website. Nó là thành phần cơ bản, dễ học và dễ sử dụng nhất so với các ngôn ngữ lập trình khác.
JavaScript
Ngôn ngữ thứ 2 để trở thành Front End Developer cơ bản và bắt đầu đi là là JavaScript. Có khá nhiều tài liệu hướng dẫn chi tiết, cặn kẽ về nó.
JavaScript là ngôn ngữ đơn giản, dễ học, sẽ giúp bạn tiết kiệm nhiều về thời gian. Có thể dùng để lập trình web front-end, mobile app lẫn back-end. Như vậy khi bạn học phát triển 1 trong 3 thứ như front-end, mobile app hoặc back-end. Khi bạn tiếp cận với mỗi thứ còn lại, bạn có thể rèn luyện thêm. Ngoài ra củng cố cho ngôn ngữ JavaScript, hạn chế phải học lại quá nhiều.
Trong lập trình Game, bạn vẫn có thể sử dụng JavaScript. Ngoài ra cộng đồng JavaScript rất lớn. Điều đó sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp cận ngôn ngữ này hơn.
Học chuyên sâu Front-End
Sau khi làm chủ các kỹ thuật JavaScript cơ bản. Bạn có thể đi sâu hơn, tạo ra những plugin tùy chỉnh, một số yêu cầu nhất định từ khách hàng.
Ngoài ra, Javascript framework là những cái khung được làm sẵn giúp lập trình viên hoàn thành công việc nhanh, dễ dàng hơn. Đặc biệt, có những framework về Front End. Sở hữu ứng dụng các tính năng từ Back-End, cung cấp công cụ mạnh mẽ để nâng cấp giao diện, trải nghiệm người dùng.
Lập trình Back-End
Chọn công nghệ để làm phần Back-End cho ứng dụng web. Thông thường mới học thì bạn nên chọn ngôn ngữ Java để học phần backend. Nhưng ở giai đoạn này, đã có kiến thức (từ vựng, cấu trúc ở phần Front-End). Nên khi học Java chỉ cần thay đổi từ khoá về ngôn ngữ đó. Khác đi một chút xí, còn về nguyên lý của các ngôn ngữ lập trình đều giống nhau.
Chính vì vậy, nếu học tốt Javascript thì các ngôn ngữ khác: Java, Ruby, Python, PHP, .NET đều rất đơn giản.
Lựa chọn ngôn ngữ lập trình phù hợp
Trên thế giới có hơn 200 ngôn ngữ lập trình. Mỗi ngôn ngữ lập trình có đặc trưng và phạm vi ứng dụng riêng. Nên việc lựa chọn ngôn ngữ lập trình phù hợp với bản thân là điều quan trọng. Xác định được, bạn sẽ dễ dàng thành công hơn trong ngành lập trình.
Bạn nên lựa chọn các ngôn ngữ lập trình cơ bản, thông dụng vào thời điểm mới bắt đầu học. Không nên lựa chọn những ngôn ngữ phức tạp, điều này sẽ khiến quá trình tiếp cận lập trình khó khăn hơn.
Theo mình, bạn nên bắt đầu từ ngôn ngữ lập trình C. Nó giúp bạn hiểu nhiều hơn như kiến thức của biến trong bộ nhớ,…Nhiều khi sử dụng C++ sẽ tiện và nhanh hơn. Nhưng sẽ không hiểu rõ vấn đề sâu như ngôn ngữ lập trình C.
Học viết code cơ bản
Code là điều chắc chắn không thể thiếu trong lĩnh vực IT. Nên để bắt đầu với lập trình, bạn cần học viết code cơ bản. Học viết code cơ bản dành cho người bắt đầu khá nhanh, không hề khó. Chỉ trong vài tuần, bạn dễ dàng viết các chương trình code đơn giản
Mặc dù coding tương đối dễ học so với rất nhiều kỹ năng kỹ thuật khác, nhưng nó vẫn là thứ khiến mọi người sợ. Thoạt nhìn, code có vẻ phức tạp, khó hiểu và rất khó để làm chủ. Vì vậy mình sẽ hướng dẫn từng bước cách code lập trình cho người mới bắt đầu:
- Bước 1: Tìm ra lý do tại sao bạn muốn học viết code.
- Bước 2: Chọn ngôn ngữ thích hợp.
- Bước 3: Chọn nguồn học chuẩn xác.
- Bước 4: Tải trình chỉnh sửa code.
- Bước 5: Thực hành viết chương trình, dự án của chính mình.
Ngôn ngữ mã code HTML
HTML là ngôn ngữ mã code dễ học nhất và là lựa chọn tốt để học lập trình cho người mới học cách tạo code. Mặc dù đơn giản nhưng HTML cũng được sử dụng rộng rãi trong quản lý nội dung và thiết kế web front-end. Cùng với CSS, nó rất cần thiết cho người muốn có công việc là một nhà phát triển front-end, vậy tại sao bạn không học nó trước?
Ngay cả khi không có kế hoạch học coding hay lập trình nghiêm túc, HTML vẫn rất hữu ích.
Xác định ngành lập trình
Lập trình là một lĩnh vực rất rộng, mở ra nhiều cơ hội. Vì vậy để dễ dàng phát triển, nên xác định lĩnh vực bạn yêu thích, theo đuổi. Dưới đây là một số ngành lập trình:
Lập trình ứng dụng website
Bất cứ doanh nghiệp nào muốn phát triển trong thời đại này cũng cần xây dựng cho mình một website. Chính vì vậy nhu cầu của các công ty đối với vị trí web developer là chưa bao giờ là hạ nhiệt.
Đồng thời, cơ hội phát triển của lập trình viên web rất lớn. Các ứng dụng web có quan hệ mật thiết với các lĩnh vực công nghệ thông tin khác như blockchain, AI, big data,.. Nên khi theo đuổi lĩnh vực này, bạn sẽ có cơ hội được tiếp cận những tri thức mới, phát triển bản thân.
Lập trình ứng dụng mobile
Hiện nay xu hướng người dùng đang dịch chuyển sang sử dụng điện thoại thông minh. Điều này kéo theo sự bùng nổ của các ứng dụng di động với đa dạng lĩnh vực: game, sức khỏe, giải trí, âm nhạc,.. Chính vì vậy, nếu bạn yêu thích những lĩnh vực này và muốn trở thành một lập trình viên thì có thể lựa chọn trở thành mobile developer.
Lập trình Embedded (Lập trình viên nhúng)
Nếu bạn là người có đam mê về phần mềm hay tự động hóa thì hãy thử sức ở mảng lập trình Embedded. Ngoài việc thông thạo các kiến thức chuyên môn. Bạn cần phải đa dạng hóa về sản phẩm đầu ra ở các ngành nhiều tiềm năng ứng dụng cao của hệ thống. Chẳng hạn như y tế, công nghiệp ô tô,…Những điều này đòi hỏi bạn phải có khả năng thích nghi cao với những dự án thuộc đa dạng các lĩnh vực.
Các Embedded là sự kết hợp thống nhất giữa phần cứng và phần mềm. Do đó, một lập trình viên Embedded cần có những kỹ năng cần thiết. Để liên kết mật thiết giữa đội ngũ nhân viên lập trình với các lĩnh vực khác. Ví dụ như tự động hóa, phần cứng cơ điện tử,…
Bất kì một ngành nghề nào cũng chịu ảnh hưởng sâu sắc của ngoại ngữ. Để trở thành một lập trình viên Embedded chuyên nghiệp thì không thể không có vốn ngoại ngữ. Bởi lẽ, các nguồn tài liệu liên quan đến hệ thống nhúng, phần mềm nhúng đều có nguồn gốc từ nước ngoài. Nếu thiếu đi ngoại ngữ mà bạn lại lựa chọn công việc này thì liệu chuyện gì sẽ xảy ra? Bạn sẽ cảm thấy thật đáng lo sợ. Vì bạn sẽ gặp rất nhiều khó khăn cho quá trình học và thực hành của một lập trình viên Embedded.
Lập trình cơ sở dữ liệu
Một vấn đề mà nghề lập trình cơ sở dữ liệu nói riêng và các lập trình viên nói chung thường phải đối diện là áp lực công việc lớn. Lý do là vì có rất nhiều đầu việc cần xử lý. Cùng với đó là luôn phải cập nhật kiến thức về công nghệ mới để phù hợp với thời đại. Vì vậy, nó chỉ phù hợp với những ai yêu thích thử thách, chịu được áp lực cao. Đặc biệt là có đam mê với nghề.
Do tính chất phức tạp của công việc, đòi hỏi người lập trình phải cẩn thận, chú ý đến từng chi tiết nhỏ. Bởi nếu có một lỗi nhỏ thôi cũng sẽ khiến sản phẩm thất bại. Thậm chí là tốn rất nhiều chi phí, thời gian để sửa chữa. Nếu bạn là một người kiên nhẫn, không nóng vội, tránh dẫn đến sai sót trong công việc. Đồng thời nhạy bén với cái mới để bắt kịp thời đại, tránh để mình bị “tụt hậu”,…Thì hãy thử sức trở thành một lập trình viên mảng cơ sở dữ liệu.
Lập trình game
Bạn phải thực sự yêu thích trò chơi, các thể loại game giải trí. Bởi công việc rất áp lực và căng thẳng. Bạn cần một sự tập trung cao độ vào các kế hoạch rõ ràng. Làm việc hoàn toàn với công nghệ. Lên kế hoạch cho những tính năng và phụ thuộc vào những tính năng chưa khai thác. Và triển khai và phụ thuộc vào các nhà phát hành. Thỉnh thoảng các tính năng không hoạt động theo một quy trình nhất định. Tất cả những điều này rất dễ khiến bạn bị khủng hoảng.
Trong tất cả các chuyên ngành lập trình thì lập trình game là một trong những chuyên ngành đầy khó khăn và thử thách. Bởi phải có nhiều kiến thức chuyên môn và kỹ năng đồ họa. Ví dụ như chuyển động, lập trình mạng, va chạm và thuật toán,…
Tham khảo: Tổng hợp tài liệu lập trình cơ bản cho người mới bắt đầu
Tạm kết
Lập trình là ngành không khó, tuy nhiên bạn phải biết cách học lập trình, xác định học lập trình nên bắt đầu từ đâu? Có như vậy mới dễ dàng học và trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp. Mình tin rằng những chia sẻ trên, đã giúp bạn xác định hướng học lập trình phù hợp. Chúc bạn học tập tốt và sớm trở thành lập trình viên giỏi.